Các loài cây mọng nước thường gây hấp dẫn bởi màu sắc lá đa dạng và lá phồng mọng nước cũng như hình dạng khác thường độc đáo. Nhưng hoa của sen đá cũng đẹp và đa dạng. Hoa của sen đá cũng có nhiều màu sắc, hình dáng và thường chỉ mọc hoa mỗi năm một lần. Trong khi hoa của sen đá thường mọc tự nhiên như một bản năng sinh sản của giống loài, thì việc chúng ta để chúng mọc ở trên cây cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng.
Tại sao cây sen đá của bạn tự nhiên mọc lên những ngồng hoa?
Các loài cây mọng nước ra hoa để sinh sản. Hầu hết sen đá sẽ mọc ngồng hoa dài vươn lên cao để thu hút các loài côn trùng đến thụ phấn và cả các loài chim hút mật.
Khi một bông hoa được thụ phấn, túi hạt (quả) sẽ được hình thành. Hầu hết hạt của sen đá rất nhỏ và thường sẽ tự phát tán khi vỏ túi hạt cứng lại và tự mở ra.
Những lợi ích của hoa sen đá
Hoa của sen đá rất hấp dẫn, đối với chúng ta, hoa có thể để ngắm. Đối với côn trùng và chim lại là thức ăn. Côn trùng và chim đóng vai trò quan trọng cho cây để sinh sản khi hoa được thụ phấn và phát triển hạt giống.
Những bất lợi của hoa sen đá
Điểm bất lợi chính của hoa sen đá là dễ thu hút côn trùng gây hại. Các loài rệp và rệp sáp rất thích những ngồng hoa mới nở. Điều này dẫn đến việc không thể tránh khỏi sâu bệnh lây lan sang những cây khác.
Việc giữ lại nhiều ngồng hoa ở trên cây cũng lấy đi rất nhiều dinh dưỡng từ lá và thân để nuôi hoa. Nếu môi trường khí hậu của nơi bạn ở phù hợp với việc trồng sen đá thuận lợi, việc để hoa ngắm chơi sẽ không thành vấn đề.
Có nên cắt bỏ hoa của sen đá không?
Đối với các loài sen đá, hoa phục vụ một mục đích duy nhất – để sinh sản. Hoa được thụ phấn sẽ tạo ra hạt giống giúp cây phát tán. Nhưng đồng thời nó sẽ khiến cây hao tổn một chút năng lượng và thu hút côn trùng gây hại. Vì vậy, bạn có thể cắt bỏ chúng nếu bạn không có nhu cầu nhân giống bằng hạt.
Việc quyết định cắt bỏ hoa sen đá hay không tùy thuộc vào bạn. Nếu bạn muốn nhân giống bằng hạt, hãy để lại một vài ngồng hoa, không nên giữ lại quá nhiều. Việc nhân giống sen đá bằng hạt thực sự rất khó, nhưng nếu bạn đủ đam mê và kiến thức thì tự lai tạo ra nhiều giống sen đá bằng cách thụ phấn chéo là điều rất tuyệt vời.
Một số loài sen đá sẽ mọc cây con (hành con) từ ngồng hoa cây mẹ như Aloe, Haworthia, Gasteria… Hành con có thể mọc rễ khi ngồng hoa bắt đầu héo và tự uốn cong xuống đất.
Thân ngồng hoa của một số loại sen đá có thể cắt từng đoạn và đem nhân giống tạo thành cây mới. Một số khác có lá mọc từ ngồng hoa nếu tách đem nhân giống thì xác suất mọc mầm con cao hơn so với việc tách lá từ cây mẹ.
Hoa của sen đá rất đẹp và một khu vườn sen đá có nhiều màu sắc sẽ tạo ra sự nổi bật khi nhìn toàn cảnh. Vì vậy nếu bạn chăm sóc cây tốt và có kinh nghiệm, thì không lý gì lại cắt bỏ những “chi tiết” rất thẩm mỹ này.
Những bông hoa mọng nước có thể cắt và gom các ngồng lại thành bó rồi mang cắm vào bình hoa và đặt trên bàn trang trí trong nhà cũng rất đẹp.
Nếu bạn muốn khu vườn của bạn hòa hợp hơn với thiên nhiên, thì việc để lại hoa cũng rất có lợi cho nhiều loài sinh vật như các loài ong, bướm và chim hút mật rất thích hút mật và ăn phấn từ những bông hoa sen đá nhỏ bé. Đấy là một lý do rất hợp lý để giữ lại hoa sen đá.
Các loài cây mọng nước phải hi sinh năng lượng và dinh dưỡng để tạo ra các ngồng hoa, và nhiều người mặc định rằng phải cắt hoa từ sớm để giúp cây tập trung năng lượng cho cây sinh trưởng lớn hơn và có nhiều cây con hơn. Nhưng theo quan điểm của người viết bài đã quan sát so sánh nhiều loại cây sen đá dù để hoa hay cắt đi thì sự khác biệt là không quá lớn. Nhiều cây để hoa vẫn không bị suy, phom lá vẫn rất cụp và căng mọng. Điều cần chú ý là vào mùa nắng nóng thì hãy nên cắt bỏ hoa để cây có sức chịu đựng sức nóng của thời tiết được tốt hơn.
Số lượng cây con mọc từ gốc của cây để hoa và cây được cắt hoa có tỉ lệ tương đương nhau nên không thể nói rằng cắt hoa sẽ giúp cây ra nhiều cây con hơn, trừ khi giá thể của chậu cây có vấn đề.
Đối với các nhà vườn, vườn ươm lớn, lý do chính khiến họ chọn cắt bỏ hoa sen đá là do côn trùng gây hại như rệp và rệp sáp. Những loài côn trùng nhỏ bé này bị thu hút mạnh bởi màu sắc của các bông hoa sen đá. Và gần như chắc chắn bạn sẽ bắt gặp rệp hoặc rệp sáp đang chui cật lực hút nhựa từ các kẽ lá trên đài hoa.
Nếu bạn nhìn thấy rệp sáp trên ngồng hoa, hãy ngay lập tức cắt bỏ vì chỉ một con rệp sẽ có thể sinh sản ra hàng chục con chỉ trong vài ngày và cuối cùng sẽ phát tán xuống tán lá và lan ra khắp vườn.
Hơn nữa, rệp thường thải ra chất sáp kết dính và thường để lại nhiều chấm đen trên toàn bộ lá gây ra sự mất thẩm mỹ cũng như che kín bề mặt lá khiến cây khó quang hợp và dẫn đến teo lá. Vì vậy, rệp và rệp sáp sẽ là nguyên nhân chính để cắt bỏ hoa sen đá.
Cắt bỏ hoa của sen đá như thế nào?
Hầu hết hoa sen đá có thể được cắt bỏ dễ dàng bằng kéo hoặc dao. Tuy nhiên, để cắt bỏ tận gốc ngồng hoa khá khó nhất là các loài sen đá liên đài, gốc của nồng hoa mọc ngay sát nách lá, nếu không cẩn thận sẽ cắt phải lá gây tổn thương cho cây.
Rất may là chúng ta không cần phải cắt bỏ toàn bộ ngồng hoa, phần dưới của ngồng có thể để yên chờ đến lúc ngồng tự khô và sau đó nhặt bỏ dễ dàng.
Các loại cây mọng nước không có phom lá liên đài thường có hoa mọc ở vị trí dễ dàng để ngắt bỏ. Thậm chí nếu để phần ngồng hoa còn lại sẽ tự rụng khỏi thân sau một thời gian.
Phần ngồng hoa cũng có thể bẻ được dễ dàng bằng tay mà không cần đến các dụng cụ như dao kéo.
Hoa của sen đá có nở khi bị stress không?
Tùy thuộc vào loại sen đá và mức độ stress mà cây có thể ra hoa hoặc không.
Trong hầu hết các trường hợp, sen đá bị stress sẽ ít ra hoa hơn, hoặc hoa sẽ ra nhỏ hơn không mọc nhiều ngồng trên một cây. Nếu cây bị stress quá mức, hoặc những cây bị ép phom trồng trong chậu nhỏ nhiều năm, rễ đã phát triển kín và dùng hết chất dinh dưỡng trong giá thể thì nó gần như sẽ không ra hoa.
Khi sen đá bị stress, gần như nó chỉ tập trung năng lượng và dinh dưỡng vào lá. Một số loài mọng nước bị căng thẳng thậm chí có thể ngưng hoàn toàn việc ra hoa để duy trì năng lượng còn lại để sinh tồn trong điều kiện khắc nghiệt.
Ở điều kiện bình thường, năng lượng của sen đá bị mất đi khi ra hoa là không đáng kể và không gây ảnh hưởng nhiều đến việc sinh trưởng của cây.
Kết luận
Rốt cuộc, việc cắt hay giữ hoa sen đá hoàn toàn tùy thuộc vào lựa chọn của bạn. Hoa sen đá rất đẹp và nhiều người yêu thích chúng. Các dân nghiện sen đá cũng có thể thử thách sự kiên trì của bản thân bằng việc thụ phấn chéo hoa sen đá để nhân giống hoặc đơn giản là để hoa hợp với thiên nhiên bằng cách để ong bướm và chim thưởng thức mật hoa.
Nhưng nếu mặc định để hoa sen đá tự mọc tràn lan không kiểm soát thì đó là những “cục nam châm khổng lồ” thu hút sâu bọ có hại. Có thể dùng các loại thuốc trừ sâu nhưng việc này cũng gây hại đến các loài côn trùng có lợi, điều này nên được cân nhắc.
Đối với tác giả bài viết này, hãy cắt hoa sen đá khi thấy dấu hiệu của rệp, hoặc nếu một cây mọc quá nhiều ngồng hoa, hoặc thời tiết mùa hè quá nóng bất lợi gây khó khăn cho cây sinh trưởng. Chúc bạn có một quyết định tốt khi đọc xong bài viết về hoa sen đá này.